Eksponaty związane z życiem i twórczością Romana Kochanowskiego wzbogacą zbiory Muzeum Okręgowego w Suwałkach. Barbara Lewkowicz, właścicielka bogatej kolekcji, przekazała placówce kolejną partię pamiątek i archiwaliów – tym razem o wartości prawie 230 tys. złotych.
To nie pierwszy raz, gdy kolekcjonerka z Monachium – była dziennikarka Radia Wolna Europa wspiera suwalskich muzealników. Poprzednia darowizna obejmowała zdjęcia i korespondencję Kochanowskiego z Alfredem Wieruszem-Kowalskim. Wśród listów od Wierusza znalazł się jeden z ostatnich, napisanych w szpitalu, krótko przed śmiercią artysty.
68 eksponatów zostało wycenionych na ok. 21 tys. złotych. W przekazanej wówczas części kolekcji znajdował się m.in. szkicownik Romana Kochanowskiego, rzecz wartościowa szczególnie dla historyków sztuki. – Szkicownik jest niezwykle cenny przy badaniu twórczości malarza. Widać w nim warsztat i naturę artysty – tłumaczyła wtedy Eliza Ptaszyńska, kustosz Muzeum Okręgowego w Suwałkach.
Najnowsza darowizna to ponad 200 eksponatów o wartości ponad 230 tys. złotych. Jak podkreśla Jerzy Brzozowski, dyrektor placówki muzealnej – to kwota wywoławcza, ponieważ zbiór wystawiony na aukcji mógłby zostać sprzedany o wiele drożej.
Muzea w całym kraju mają trudności w nabywaniu eksponatów. W dobie braku środków na kulturę darowizna o takiej wartości jest na wagę złota. Przekazane przez Barbarę Lewkowicz pamiątki i archiwalia to część depozytu, który trafił do Suwałk przy okazji wystawy twórczości Romana Kochanowskiego. Miała ona miejsce w 2007 roku – wtedy w salach wystawowych można było obejrzeć dokumenty, zdjęcia, sprzęty i pamiątki pokazujące zuniwersalizowany obraz życia i pracy malarza w drugiej połowy XIX wieku w Monachium.
Nie jest wykluczone, że na początku grudnia do muzeum trafi kolejna, trzecia już partia zbiorów Barbary Lewkowicz. Tym razem chodzi o wybrane publikacje tworzące bogatą bibliotekę kolekcjonerki.
W 2009 roku Muzeum Okręgowe w Suwałkach otrzymało środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki nim zbiory związane z Romanem Kochanowskim wzbogacone zostały o 1948 fotografii, 15 prac olejnych (obrazy na deskach, malowana paleta), 28 drzeworytów, 12 litografii i 3 teki litograficzne, 16 dużych reprodukcji malarstwa wykonanych drukami szlachetnymi, 3 staloryty, 2 płytki miedziorytnicze wraz z odbitkami przedstawiającymi pejzaże Romana Kochanowskiego, 2 publikacje książkowe, 6 negatywów szklanych oraz liczne druki i materiały pomocnicze z pracowni malarza.
Roman Kochanowski urodził się w 1857 roku w Krakowie, zmarł w 1945 we Freisingu. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a później (1874-80) na Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. W 1881 roku wyjechał do Monachium, gdzie rozpoczął samodzielną pracę artystyczną. Brał udział w wystawach w Monachium, Wiedniu, Londynie, Krakowie, Warszawie, Lwowie i innych miastach Europy. W 1892 i 1894 roku otrzymał wysokie wyróżnienia za swoje prace pokazane na wystawach w Londynie i Lwowie. Współpracował z pismami społeczno-kulturalnymi w Polsce i Niemczech.
Tworzył głównie pejzaże – nastrojowe, często utrzymane w tej samej gamie kolorystycznej, wyrafinowane, oparte na subtelnych zróżnicowaniach tonalnych zharmonizowanych ze sobą barw. Tematów artysta poszukiwał w podkrakowskim krajobrazie, ale oczywiście sięgał też do motywów pejzażu bawarskiego. Był bardzo konsekwentnym twórcą. W swoich dziełach zamykał nastrój przedstawianego wycinka świata. Nie szukał efektownych widoków, ani ujęć. W tym co powszechne, dostępne oczom każdego człowieka, odkrywał piękno i siłę przeżyć. Stylistycznie podążał od realistycznej i chłodnej wierności szczegółowi do ekspresyjnej sumaryczności, syntetyczności osiąganej zamaszystym, energicznym ruchem pędzla, bogactwem nie barw, ale tonów kolorystycznych.
W jego spuściźnie artystycznej zachowały się setki rysunków, niezwykłych malarskich studiów natury, ukończonych kompozycji lub zapisków widzianej rzeczywistości. Źródło: Muzeum Okręgowe w Suwałkach.
Na zdj. Strona ze szkicownika artysty.
