„Ukraina: Obca – Swoja”, pod tym tytułem w poniedziałek, 7 lipca o godz. 16.00 w Międzynarodowym Centrum Dialogu w Krasnogrudzie odbędzie się spotkanie z Marci Shore i Timothym Snyderem, które poprowadzi Krzysztof Czyżewski.
Ukraina to dzisiaj jedna z najbardziej dramatycznych przestrzeni pogranicza w świecie. Toczy się tam wojna, zrywane są mosty, zmieniane są granice. A jednocześnie rewolucyjny Majdan w Kijowie i innych miastach okazał się zrywem solidarności różnych ludzi i grup społecznych, ponad podziałami etnicznymi, językowymi czy religijnymi. Ukraina pozostaje demokratyczna i wielokulturowa, a jej przyszły los w ogromnej mierze zależy od tego na ile uda się odbudować tkankę łączną tego zróżnicowanego kulturowo i podzielonego konfliktami organizmu. Czy podołają temu obywatele Ukrainy? Czy Europa i świat będą potrafili im w tym pomóc? Perspektywa Ukrainy „obcej-swojej” zmienia się w zależności od punktu spojrzenia – inaczej się rysuje z Kijowa, Warszawy, Moskwy, Brukseli czy Waszyngtonu. Trudno jednak nie dostrzec, że zogniskowały się wokół niej jedne z najważniejszych problemów współczesnego świata. Timothy Snyder pisał ostatnio: „Ukraina nie ma swojej historii bez udziału Europy, ale Europa również nie ma historii bez Ukrainy. Ukraina nie ma przyszłości bez Europy, a Europa nie ma przyszłości bez Ukrainy. Przez wieki, historia Ukrainy związana była z punktami zwrotnymi w historii Europy. Tak jest i teraz.”
Marci Shore i Timothy Snyder są historykami, autorami ważnych książek o dziejach narodów i intelektualistach Europy Środkowej i Wschodniej. Jednocześnie oboje są żywo zaangażowani w debaty i działania dotyczące problemów współczesnego świata, dzisiaj zwłaszcza związanych z Ukrainą. Często tam podróżują, mówią po ukraińsku i współpracują z miejscowymi intelektualistami i środowiskami demokratycznymi. Tylko w ostatnich kilku miesiącach artykuły i wywiady z Timothym Snyderem o Ukrainie ukazały się w najważniejszych mediach całego świata.
W maju tego roku Timothy Snyder, wspólnie z Leonem Wieseltierem (The New Republic), zorganizował w Kijowie konferencję „Ukraina: myśląc razem” prowadzoną w językach ukraińskim, rosyjskim, niemieckim, polskim, francuskim i angielskim. „We wszystkich panelach – pisali w swoim manifeście organizatorzy – co najmniej jedna osoba, w tym ci, którzy przyjadą z Zachodu, będzie posługiwała się językiem, który nie jest jej językiem ojczystym. W ten sposób chcemy wyrazić nasz szacunek dla języka jako takiego i choćby w małym stopniu zademonstrować solidarność Ukraińców i innych, którzy mówią w wielu językach. Poprzez wyrażanie siebie w innych językach chcemy również podkreślić, że uniwersalne tematy wymagają specjalnego rodzaju wysiłku ze strony każdego z nas, pracy, która, mamy nadzieję, zostanie nagrodzona zrozumieniem i przyjaźnią.”
Timothy Snyder jest amerykańskim historykiem i profesorem na Yale University. Specjalizuje się w historii nowożytnego nacjonalizmu, jak również w historii Europy Środkowej i Wschodniej. Jego pierwsza w języku polskim książka ukazała się w oficynie Pogranicza w 2006 roku – Rekonstrukcja narodów. Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś 1569-1999. Ponadto w Polsce ukazały się: Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę (2008), Czerwony Książę (2010), Nacjonalizm, marksizm i Europa Środkowa. Biografia Kazimierza Kelles-Krauza 1872-1905 (2011), Rozważania o wieku XX (współautor: Tony Judt, 2013). Sławę w świecie przyniosło mu tłumaczone na wiele języków dzieło Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem (2011). W 2013 roku otrzymał prestiżową Nagrodę im. Hannah Arendt.
Marci Shore jest profesorem historii na Yale University, gdzie wykłada historię europejskiej kultury i życia intelektualnego. W Polsce ukazały się dotychczas trzy jej książki: Kawior i popiół. Życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych marksizmem (2008, otrzymała za nią prestiżową Fraenkel Prize), Nowoczesność jako źródło cierpień (2011) oraz Smak popiołów (2011). Na język angielski przełożyła Czarne sezony Michała Głowińskiego. Obecnie kończy książkę Phenomenological Encounters: Scenes from Central Europe.
