Portal IPN www.oblawaaugustowska.pl już działa. Można na nim znaleźć wyniki dotychczasowych badań naukowych nad przebiegiem obławy, listy ofiar, ich zdjęcia, filmy, mapy, a także informacje o stanie śledztwa prowadzonego przez prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej. Portal, przygotowany przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Białymstoku, będzie stale aktualizowany.
Źródło: IPN
– Chcielibyśmy, aby zaglądali tu ludzie młodzi, dla których Internet jest często głównym źródłem wiedzy. Chcemy również w ten sposób dotrzeć do opinii publicznej na całym świecie – mówi Barbara Bojaryn-Kazberuk, dyrektor białostockiego oddział IPN, którego pracownicy przygotowali portal. – Wierzę, że jeszcze mogą znaleźć się osoby, które mają informacje na temat obławy.
IPN w Białymstoku zajmuje się obławą do początku swego istnienia. Śledztwo w tej sprawie prowadzi Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, która w 2001 r. przejęła je od Prokuratury Okręgowej w Suwałkach.
W lipcu 1945 r., a więc już po zakończeniu II wojny światowej, na terenie powiatów augustowskiego, dąbrowskiego, sejneńskiego, sokólskiego i suwalskiego organa Smiersz 3. Frontu Białoruskiego przeprowadziły obławę, w której aresztowano ponad 7 tys. osób, z których ponad 5 tys. po pierwszych przesłuchaniach zwolniono. 592 osoby związane z polskim podziemiem akowskim wywieziono w nieznanym kierunku i zamordowano. Ostateczna liczba osób, które straciły wówczas życie jest prawdopodobnie większa, ponieważ – jak wynika z odnalezionego przez Nikitę Pietrowa, rosyjskiego historyka ze Stowarzyszenia „Memoriał”, szyfrogramu naczelnika Głównego Zarządu Kontrwywiadu „Smiersz” generała pułkownika Abakumowa do Ławrentija Berii, Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR – w drugiej dekadzie lipca 1945 r. Sowieci przetrzymywali kolejne 828 osób, które były „sprawdzane” i w wypadku potwierdzenia ich związków z podziemiem – również miały zostać zamordowane. Obława Augustowska to największa powojenna zbrodnia na Polakach dokonana przez Sowietów.
Portal www.oblawaaugustowska.pl to pierwsza publikacja elektroniczna Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku na ten temat. Białostocki IPN wydał dotychczas zbiór dokumentów archiwalnych dotyczących Obławy, książkę Alicji Maciejowskiej pt. „Przerwane życiorysy”, będącą reporterskim zapisem działań prowadzonych w końcu lat osiemdziesiątych przez nielegalny Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w lipcu 1945 r., a także kilka wydawnictw popularnonaukowych. Wystawy IPN dotyczące Obławy były prezentowane kilkakrotnie w Sejmie. Jedna z nich była także prezentowana w 2007 r. w wileńskim Muzeum Ofiar Ludobójstwa w litewskiej wersji językowej.
Treści zawarte na portalu www.oblawaaugustowska.pl zostaną niebawem przetłumaczone na język angielski i rosyjski.
Tak na marginesie, powiaty dąbrowski i sejneński zostały utworzone w połowie lat 50-tych, więc nie istniały w czasie obławy.